รู้หรือไม่...วันไหว้พระจันทร์ 2566 ตรงกับวันไหน ?

เทศกาลวันไหว้พระจันทร์...เป็นเทศกาลที่จะมีขึ้นในกลางฤดูใบไม้ร่วง เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองการเก็บเกี่ยวของเหล่าเกษตรกรในอดีต โดยเทศกาลวันไหว้พระจันทร์เป็นวัฒนธรรมจีนที่มีมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฮั่น ที่ชาวจีนจะทำการไหว้ดวงจันทร์ในเวลากลางคืน พร้อมกับกินขนมไหว้พระจันทร์และนั่งมองดวงจันทร์ที่ส่องแสงสว่างสไวเต็มใบ อีกทั้งในปัจจุบันนี้เทศกาลวันไหว้พระจันทร์ยังถูกจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ในหลายๆ ประเทศ ซึ่งมักจะมีการประดับประดาสถานที่ต่างๆ ด้วยโคมไฟสีแดงในยามค่ำคืน การแห่หรือเชิดมังกรตามท้องถนน อีกทั้งวันไหว้พระจันทร์จะถูกจัดขึ้นในคืนวันเพ็ญ เดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติของทุกๆ ปี ซึ่งในปี 2566 จะตรงกับวันที่ 29 กันยายน 2566 นั่นเอง

สำหรับประวัติเทศกาลวันไหว้พระจันทร์นั้น มีความเชื่อกันว่ามีมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฮั่น ซึ่งชาวจีนในสมัยนั้นเชื่อกันว่า...ดวงจันทร์เป็นเทพธิดาที่สามารถประทานความอุดมสมบูรณ์ให้กับพืชผลทางการเกษตร ส่งผลให้ชาวจีนได้ทำการไหว้ดวงจันทร์เพื่อขอพรให้พืชผลของพวกเขาเกิดความอุดมสมบูรณ์ ทั้งนี้เทศกาลวันไหว้พระจันทร์จะเกิดขึ้นในวันที่ 15 เดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติของจีนในทุกๆ ปี

สำหรับประวัติความเป็นมาของขนมไหว้พระจันทร์ เกิดขึ้นในสมัยที่ชาวมองโกลเข้ามาปกครองแผ่นดินจีน ซึ่งชาวมองโกลมีความโหดเหี้ยมและกดขี่ข่มเหงชาวจีนอย่างไร้ความปราณี รวมไปถึงยังต้องการควบคุมให้ชาวจีนอยู่ในโอวาทอย่างเคร่งคัดโดยการส่งทหารชาวมองโกลไปอยู่ประจำบ้านของชาวจีนครอบครัวละ 1 คน ดังนั้นชาวจีนจึงต้องทำงานหาเลี้ยงทหารชาวมองโกลเพิ่มขึ้นอีก 1 คน ไปโดยปริยาย ซึ่งการอยู่อาศัยของทหารมองโกลนั้นก็ไม่ได้มีความเกรงใจแต่อย่างใด กลับสร้างความเดือดร้อนให้แก่ชาวจีนในทุกๆ วัน

จนกระทั่งท่านหลิวปั๋วเวิน ได้คิดวิธีการหนึ่ง ซึ่งก็คือ “การเขียนข้อความว่า...ให้ชาวจีนทุกคนลงมือสังหารทหารมองโกลที่ประจำอยู่ในบ้านของตนอย่างพร้อมเพรียงกันในวันเพ็ญเดือนแปด” ใส่ลงไปในขนม ทั้งนี้เพื่อให้ชาวจีนที่ไปซื้อขนมมากินจะได้อ่านข้อความและช่วยกันกระจายข่าวออกไป อีกทั้งวิธีการดังกล่าวยังช่วยป้องกันไม่ให้ศัตรูรู้ถึงแผนการอีกด้วย และเมื่อถึงวันเพ็ญเดือนแปดชาวจีนที่นำโดยท่านหลิวปั๋วเวิน ก็สามารถก่อการปฏิวัติโค่นล้มอำนาจการปกครองของมองโกลได้สำเร็จ ดังนั้นการกินขนมไหว้พระจันทร์ในวันเพ็ญเดือนแปด จึงเปรียบเสมือนการเฉลิมฉลองและรำลึกการกอบกู้แผ่นดินจีนที่ประสบความสำเร็จ ที่ทำกันมาตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน

สำหรับตำนานของเทศกาลวันไหว้พระจันทร์นั้น แต่ละท้องถิ่นก็มีตำนานความเป็นมาที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งก็ยังไม่มีใครสามารถสรุปได้ว่าตำนานไหนเป็นของจริง โดยทางทีมงาน Renthub ก็ได้ไปเสาะหาตำนานเทศกาลวันไหว้พระจันทร์ จนได้กลับมาฝากเพื่อนๆ ถึง 3 ตำนาน โดยแต่ละตำนานได้บอกเอาไว้ว่า...

ตำนานที่ 1

เทพธิดาแห่งดวงจันทร์ที่มีชื่อว่า “ฉางเอ๋อ” นางเป็นคนรักของ “โฮวอี้” นักยิงธนูแห่งสวรรค์ ที่ได้ใช้ธนูยิงดวงอาทิตย์ตกลงไปถึง 9 ดวงจากทั้งหมด 10 ดวง ซึ่งการกระทำดังกล่าวถือได้ว่าฝ่าฝืนบัญชาสวรรค์ จึงโดนลงทัณฑ์ให้ไปใช้ชีวิตเฉกเช่นมนุษย์ธรรมดากับฉางเอ๋อ แต่แล้วโฮวอี้ก็มาถูกคนสนิททรยศฆ่าตาย ส่วนฉางเอ๋อนางได้ดื่มน้ำอมฤตเพื่อที่จะมีชีวิตอมตะ แล้วเหาะกลับไปยังดวงจันทร์อีกครั้งตามลำพังด้วยความเศร้า

ตำนานที่ 2

เมื่อนานมาแล้ว โลกมีดวงอาทิตย์ถึง 10 ดวง ทำให้แผ่นดินร้อนระอุ ไร้ความอุดมสมบูรณ์ ทำให้ "โฮ่วอี้" บุรุษผู้มีฝีมือแม่นยำในการยิงธนู อาสาขจัดทุกข์ให้ชาวโลกด้วยการยิงธนูพุ่งเข้าใส่ดวงอาทิตย์ จนเหลือดวงอาทิตย์เพียง 1 ดวง นับจากนั้นเขาก็กลายเป็นวีรบุรุษที่ผู้คนเคารพนับถือ ต่อมาโฮ่วอี้ได้แต่งงานกับหญิงงามนาม "ฉางเอ๋อ" วันหนึ่งระหว่างที่ทั้งคู่เดินทางขึ้นยอดเขาคุนหลุน ได้รับยาอายุวัฒนะมาจากฮองเฮาแห่งสวรรค์ หากใครกินแล้วจะกลายเป็นเซียนหรือเทพที่เหาะเหินเดินอากาศได้ แต่ทั้งคู่ตัดสินใจเก็บยาไว้กับตัวและใช้ชีวิตเป็นมนุษย์เช่นเดิม

ซึ่งข่าวการได้รับยาอายุวัฒนะถึงหู "เผิงเหมิง" ลูกศิษย์ของโฮ่วอี้ ก็เกิดการคิดที่จะทรยศอาจารย์ ด้วยการบังคับขู่ให้ฉางเอ๋อมอบยาอายุวัฒนะให้ในวันที่โฮ่วอี้พาลูกศิษย์คนอื่นๆ ไปล่าสัตว์ ดังนั้นฉางเอ๋อจึงตัดสินใจกินยาอายุวัฒนะเองจนหมด ทำให้ร่างลอยขึ้นเหนือพื้นดิน เหาะเหินสู่สวรรค์แต่ฉางเอ๋อยังอาลัยสามี จึงเลือกไปเป็นเทพที่พระจันทร์แทน เนื่องจากอยู่ใกล้โลกเพื่อที่จะได้มองลงมาเห็นสามี

ซึ่งเมื่อโฮ่วอี้กลับมาทราบเรื่องก็ร้องไห้เสียใจอย่างมาก จึงแหงนหน้าขึ้นมองดวงจันทร์และตะโกนเรียกชื่อภรรยา ซึ่งโฮ่วอี้ก็เห็นเงาคล้ายรูปร่างของฉางเอ๋อในดวงจันทร์สว่างไสวออกมา ต่อมาชาวบ้านก็ได้จัดพิธีไหว้ดวงจันทร์ เพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อเทพธิดาฉางเอ๋อ ให้ช่วยคุ้มครองและปกปักรักษาให้ชีวิตอยู่เย็นเป็นสุข กลายเป็นที่มาของเทศกาลไหว้พระจันทร์ในทุกวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 นั่นเอง

ตำนานที่ 3

ตำนานฉบับนี้เกิดขึ้นในยุคของฮั่นเหวินตี้ แห่งราชวงศ์ฮั่น ซึ่งพระองค์ได้ทรงพระสุบินว่า...พระองค์ลอยขึ้นไปเที่ยวชมพระราชวังบนดวงจันทร์ และได้พบกับฉางเอ๋อกำลังร่ายรำอยู่อย่างงดงาม โดยในสุบินนั้นพระองค์ทรงเพลิดเพลินและเกษมสำราญเป็นอย่างยิ่ง กระทั่งเมื่อตื่นพระบรรทมและโปรดให้สุบินนั้นเป็นความจริง จึงมีรับสั่งให้นางสนมแต่งตัวและร่ายรำเลียนแบบเทพธิดาฉางเอ๋อที่พระองค์ได้พบเจอมา จนแพร่หลายไปสู่ราษฎรและเป็นประเพณีสืบต่อมา ซึ่งในอดีตชาวจีนโดยเฉพาะหญิงสาวจะสวดขอพรจากฉางเอ๋อเพื่อที่ขอให้มีความเยาว์วัยและงดงามตลอดไป

ของไหว้พระจันทร์ที่ต้องเตรียม

1. อ้อย 1 คู่ (สำหรับทำเป็นซุ้ม)
2. น้ำชาหรือใบชา 4 ถ้วย
3. น้ำเปล่าบริสุทธิ์
4. อาหารเจ 4 อย่าง เช่น วุ้นเส้น, ดอกไม้จีน, เห็ดหูหนู, เห็ดหอม, ฟองเต้าหู้ เป็นต้น
5. ขนมหวาน 4 อย่าง เช่น ขนมไหว้พระจันทร์(ห้ามลืมอย่างเด็ดขาด), ขนมเปี้ยะ, สาคูแดง, ขนมโก๋สีขาว เป็นต้น
6. ผลไม้ 4 อย่าง ควรเป็นผลไม้ที่เป็นมงคล เช่น ทับทิม, แอปเปิล, ส้ม, องุ่น, สาลี่, แก้วมังกร, เป็นต้น
7. ดอกไม้สด 1 คู่
8. ธูป 3 ดอก หรือ 5 ดอก เทียน 1 คู่ และกระถางธูป
9. ของใช้ส่วนตัวของผู้หญิง เช่น ชุดเครื่องแป้ง เครื่องสำอาง เครื่องประดับ เครื่องแต่งกายของผู้หญิง (เพื่อเสริมในเรื่องของเสน่ห์)
10. โคมไฟสีแดง (เพื่อใช้ตกแต่ง)
11. กระดาษไหว้พระจันทร์/กระดาษเงิน/กระดาษทอง

ขั้นตอนการทำพิธีไหว้พระจันทร์

1. เตรียมสถานที่ด้วยการนำต้นอ้อยมาทำเป็นซุ้ม โดยผูกยอดให้โค้งเข้าหากัน หันหน้าไปทางทิศตะวันออก จากนั้นตกแต่งด้วยโคมไฟสีแดง (จะต้องเป็นสถานที่กลางแจ้งเท่านั้น เพื่อให้แสงของดวงจันทร์ส่องถึง)
2. จัดเรียงของไหว้ให้สวยงาม
3. เมื่อพระจันทร์ขึ้น ก็สามารถเริ่มพิธีไหว้พระจันทร์ได้เลย
4. จุดธูป 3 หรือ 5 ดอก ตามจำนวนชนิดของผลไม้ รวมถึงเทียนและโคมไฟ
5. จากนั้นท่องบทสวดและตั้งจิตเพื่ออธิษฐานขอพรในเรื่องต่างๆ ตามความต้องการ
6. เก็บโต๊ะหลังจากเทียนดอกใหญ่ดับลงหรือก่อนพระจันทร์จะเลยศีรษะไป
7. ให้คุณนำของไหว้มากิน เพื่อความเป็นสิริมงคลของชีวิต

ความหมายของไส้ขนมไหว้พระจันทร์

• ไส้เม็ดบัว หมายถึง การมีจิตใจที่บริสุทธิ์ การอ่อนน้อมถ่อมตน เป็นที่รักใคร่ของผู้ใหญ่
• ไส้ธัญพืช หมายถึง ความอุดมสมบูรณ์และโชคลาภ
• ไส้เกาลัด หมายถึง ลูกชายและสิ่งอันเป็นที่รัก
• ไส้ลูกพลัม หมายถึง ความหวังที่สำเร็จผล
• ไส้ถั่วแดง หมายถึง ความกล้าหาญ

อีกทั้งในปัจจุบันนี้ยังมีไส้ขนมไหว้พระจันทร์ในรูปแบบใหม่ๆ ออกมาจำหน่ายอยู่มากมายหลากหลายรสชาติ เช่น ไส้ทุเรียน, ไส้เผือก, ไส้ไข่แดงเค็ม เป็นต้น ทั้งนี้ก็เพื่อตอบโจทย์ความต้องการและดึงดูดความสนใจของผู้คนยุคใหม่นั่นเอง

เกร็ดความรู้เกี่ยวกับวิธีการไหว้พระจันทร์

• ควรจะให้ผู้หญิงไหว้พระจันทร์ก่อนเป็นลำดับแรก
• คุณผู้หญิงควรที่จะต้องเกล้าผมเปิดท้ายทอย เพื่อรับพลังจากดวงจันทร์

เป็นอย่างไรกันบ้างกับข้อมูลรายละเอียดเกี่ยวกับเทศกาลวันไหว้พระจันทร์ที่ทางทีมงาน Renthub ได้นำมาฝาก และไว้โอกาสหน้าเราจะมีบทความดีๆ อะไรมาฝากอีก คุณก็สามารถติดตามพวกเราได้ที่ Renthub Blog : บทความสำหรับชาวหอพัก

และสำหรับเจ้าของหอพักท่านใดที่ต้องการปล่อยห้องว่าง คุณก็สามารถมาลงประกาศได้ฟรีที่ Renthub เว็บไซต์อันดับหนึ่งของประเทศไทยที่ผู้คนไว้ใจในการค้นหาหอพัก